سوالات متداول معافیت پزشکی 
1.  اقدام اولیه مشمولانی که تقاضای معافیت پزشکی را مینمایند چیست؟
جواب: مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی ( پلیس +10) و اخذ دفترچه راهنما و تکمیل اوراق مربوط به معافیت پزشکی ،مراجعه به پزشکان معاین اولیه ، انجام واکسیناسیون و تحویل مدارک تکمیل شده به دفاتر مربوط..
2. مشمولی توسط پزشک اولیه معاینه و سالم تشخیص داده شده آیا میتواند به نظر پزشک اولیه اعتراض کند؟
جواب: در صورت داشتن بیماری میتواند اعتراض نماید.
3. مشمول تقاضای معافیت پزشکی را مینماید. ایا میتواند در خلال رسیدگی انصراف دهد؟
جواب: تا طرح پرونده در شورای پزشکی مشمول حق انصراف ندارد.
4. مشمولی به علت بیماری چشم در شورای پزشکی سرباز شناخته میشود و از طرفی دارای بیماری ارتوپدی نیز میباشد ایا میتواند برای بیماری دوم اقدام نماید؟
جواب: بله –مراجعه به دفاتر پلیس +10 و با تکمیل برگه درخواست مجدد می تواند اقدام نماید.
5. میزان ضعف بینایی چشم برای مشمولان عادی و دیپلم چند دیوپتر میباشد؟
جواب:بر اساس آیین نامه جدید ، برای مشمولان دارای مدرک فوق دیپلم و  پایین تر ضعف بینایی (هیپرومتروپی و هیوچی) صرفا برای یک چشم  بیش از 6دیوپتر وبرای دارندگان مدرک تحصیلی لیسانس و بالاتر صرفا یک چشم بیش از 8دیوپتر باشد.
6. آیا مشمولین در حین تحصیل میتوانند تقاضای معافیت پزشکی نمایند؟
جواب: طبق ماده 10 آیین نامه ،رسیدگی به تقاضای معافیت پزشکی مشمولانی که برابرقانون و آیین نامه اجرایی مربوط،به تحصیل اشتغال داشته وازمعافیت تحصیلی استفاده می نمایند.پس ازفراغت ازتحصیل یا ترک تحصیل یا اخراج به عمل خواهد آمد،مگردرخصوص نقص عضویابیمارهایی که براساس ضوابط این آیین نامه وپیوست آن،مقطع تحصیلی درآن اثرنداشته باشد.
7. یا مشمولی که تقاضای معافیت پزشکی را دارد لازم است برگ واکسیناسیون را نیز تکمیل کند؟
جواب:بله باید تکمیل نمایند، چون به هر حال صد در صد همه موارد درخواستها منجر به معافیت دائم نمی شود.
8. مشمولی در شورای پزشکی معاف شناخته نمیشود. آیا میتواند به رای شورا اعتراض کند؟
جواب: بله، در راستای ماده 42 مکرر قانون مشمولان میتوانند به رای شورای پزشکی و یا به با نظریه تخصصی اعتراض نمایند.
9. مشمولی در حین خدمت تقاضای معافیت پزشکی مینماید آیا میتواند از طریق معاونت وظیفه عمومی اقدام کند؟
جواب: خیر- فقط از طریق یگان خدمتی باید به وضعیت جسمی و روانی وی رسیدگی شود.
10. اظهارنظر در مورد معافیت پزشکی مشمول توسط چه مرجعی صورت میگیرد؟
جواب: اظهارنظر در مورد معافیت پزشکی مشمول توسط شورای پزشکی صورت میپذیرد.
11. چنانچه مشمولی به صورت بالینی و بدون اخذ نظریه تخصصی در شورای پزشکی معاینه شده باشد میتواند به نظر شورا اعتراض کند؟
جواب: بله. در این صورت با اخذ نظر متخصص پرونده مجددا در همان شورا مطرح خواهد شد.
12. در صورت اعتراض مشمول به رای شورای پزشکی چه اقداماتی صورت میگیرد؟
ضمن ثبت درخواست اعتراض ازطریق دفاتر پلیس +10 پرونده در شورای عالی پزشکی مطرح می گردد.
ب-در صورت اعتراض به نظریه تخصصی مشورتی
ج-در صورت اصرار و اعتراض به رای شورا علیرغم انجام موارد الف  و ب مشمول به شورای عالی معرفی میگردد.
13. چنانچه پس از معرفی مشمول به بیمارستان و طرح پرونده در شورا او سرباز شناخته شود آیا میتواند باز هم به رای شورا اعتراض کند؟
جواب: بله- در این صورت پرونده به شورای عالی پزشکی فرستاده میشود.
14. آیا مشمول میتواند به رای شورای عالی پزشکی اعتراض کند؟
جواب: خیر- زیرا رای شورای عالی پزشکی قطعی و لازمالاجراست.
15. چنانچه مشمولی قبل از اعزام به خدمت در شورای عالی سرباز شناخته شود آیا در صورت تشدید بیماری میتواند درخواست معافیت پزشکی نماید؟
جواب: خیر- میبایست به خدمت اعزام شود و در صورت تشدید بیماری از طریق یگان خدمتی در خصوص معافیت اقدام نماید.
16. مشمولین گروه پزشکی (دکتری) در چه صورتی معاف دائم شناخته میشوند؟
جواب: بر اساس آیین نامه جدید مشمولان پزشک اعم از پزشکان عمومی ،دندانپزشگان و پزشکان متخصص،فقط در صورتی معاف دائم از خدمت دوره ضرورت شناخته می شوند که براساس ضوابط آیین نامه معاینه و معافیت پزشکی و به تشخیص شوراها و شورای نیرو ،قادر به اشتغال به حرفه طبابت درنیروهای مسلح نباشند.
17.اظهار نظر در خصوص تشخیص نیازمند به مراقب و نگهداری بستگان توسط چه مرجعی صورت میگیرد؟
جواب: شورای پزشکی وظیفه عمومی.
18. در آیین نامه جدیدمعاینه و معافیت پزشکی ،معافیت قد به چه صورت است؟
جواب: چنانچه قد مشمول فوق دیپلم و پایین تر کمتر از 145 سانتیمتر و قد مشمول لیسانس و بالاتر 140باشد در شمول معافیت دائم قرار دارد.
19.  مشمولی دارای بیماری واریکوسل گرید 3 می باشد آیا در حد معافیت دائم است؟
جواب :الف) در صورتیکه نیاز به عمل جراحی داشته باشد (جهت عمل جراحی) : شش ماه معاف موقت
ب) در صورتیکه بعداز عمل عود نماید و درجه 3 و بالاتر باشد  : معاف دائم
ج) فقط در مشمولین قبل از اعزام ،عمل نشده در هر درجه ای و نیز عمل شده بدون عارضه  : معاف از خدمات رزمی
20. مشمولی مبتلا به بیماری ژنووارم میباشد. در چه صورتی در شمول معافیت دائم قرار میگیرد؟
جواب: چنانچه فاصله بین زانوها برای مشمولین فوق دیپلم و پایین تر بیش از12 و  مشمولین لیسانس و بالاتر بیش از 14 سانتیمتر باشد به تشخیص شورای پزشکی معاف دائم شناخته می شود.
21 .چنانچه بیماری ژنووارم کمتر از 10 سانتیمتر باشد چه رایی توسط شورای پزشکی صادر میگردد؟
جواب: چنانچه فاصله زانوها کمتر از 10 سانتیمتر باشد با تشخیص شورای پزشکی رای معاف از خدمات رزمی صادر میگردد.
22.مشمول مبتلا به پارگی یک رباط و پارگی مینسک میباشد وضعیت وی چگونه خواهد بود؟
جواب: پس از اخذ نظریه تخصصی پرونده در شورا مطرح و چنانچه تشخیص داده شود که یک رباط و مینسک پاره شده باشند در شمول معاف از خدمات رزم قرار میگیرد.
23. چنانچه مشمولی دو رباط و مینسک وی دچار پارگی شده باشد چه وضعیتی پیدا میکند؟
جواب: اگر این موضوع در معاینه تخصصی اثبات گردد به تشخیص شورای پزشکی در شمول معافیت دائم قرار میگیرد.
24.مشمول مبتلا به صافی کف پا میباشد در چه صورتی در شمول معافیت دائم قرار میگیرد؟
جواب: در آیین نامه جدید چنانچه صافی کف پا به همراه دفورمیتی مچ پا باشد در شمول  معافیت دائم قرار میگیرد.
25. مشمولی دچار قطع شست در یک پا میباشد، چه وضعیتی از نظر خدمتی پیدا میکند؟
جواب: قطع شست در یک پا به تشخیص شورای پزشکی شامل خدمات غیررزمی میباشد
26.  مشمولی 3 انگشت کامل از یک پایش قطع شده است چه وضعیتی از نظر خدمتی پیدا میکند؟
جواب: قطع سه انگشت کامل از یک پا به تشخیص شورای پزشکی در شمول معافیت دائم می باشد.
27. بند اول چهار انگشت پادست مشمولی قطع شده، چه وضعیتی از نظر خدمتی پیدا میکند؟
جواب: در این حالت از آنجایی که بیش از یک انگشت محسوب میشود به تشخیص شورای پزشکی در شمول معاف دائم قرار میگیرد.
28. وضعیت خدمتی مشمولی که دارای یک بیضه می باشد چگونه است؟
جواب: فقدان یک بیضه به تشخیص شورای پزشکی در شمول معاف از خدمات رزمی میباشد
29.  مشمولی در خارج از کشور سکونت دارد آیا میتواند در کشور محل سکونت تقاضای معافیت پزشکی نماید؟
جواب: بله. با مراجعه به نمایندگی دولت جمهوری اسلامی ایران در کشور محل اقامت میتواند خواسته خود را پیگیری کند.
30. روند رسیدگی به معافیت پزشکی مشمولین خارج از کشور چگونه است؟
جواب: 
الف) مراجعه مشمول به نمایندگی جمهوری اسلامی در محل اقامت و تکمیل برگه رسیدگی به وضعیت پزشکی.
ب) ارائه مدارک مستند در خصوص بیماری که به تایید مراکز درمانی معتبر رسیده باشد.
تایید مدارک توسط مسئول نمایندگی و ارسال آن به نمایندگی مجری معاینات پزشکی ( فعلا در شهرهای 1- مونیح کشور آلمان 2-دوبی کشور امارات 3-پکن چین میباشد(
ت) ارجاع مدارک به پزشک معاین معتمد توسط نمایندگی مجری معاینات.
ث) دعوت مشمول به نمایندگی مجری معاینات پزشکی.
ج) انجام معاینه توسط پزشک معاین معتمد و اعلام نظر نهایی.
چ) بررسی نظریه و تایید مدارک پزشکی توسط مسئول نمایندگی مجری معاینات پزشکی.
ح) ارسال مدارک به وزارت امور خارجه.
خ) ارسال مدارک توسط وزارت امور خارجه به سازمان وظیفه عمومی.
د) بررسی مدارک در شورای پزشکی و صدور رای.
ذ) اعلام رای به وزارت امور خارجه.
31.  مشمولی دارای کارت معافیت پزشکی میباشد در چه صورتی میتواند تقاضای ابطال کارت نماید؟
جواب: در صورتی میتواند تقاضای ابطال کارت معافیت پزشکی را نماید که بیماری وی کاملا بهبود یافته و به تایید شورای ویژه ابطال کارت رسیده باشد.
سن متقاضی ابطال کارت برای مشمولین فوق دیپلم و پایین تر حداکثر 30 سال  ، لیسانس 33 سال ،فوق لیسانس 36 سال و مشمولین دارای مدرک دکتری 40سال می باشد.
32.مشمولی که تقاضای ابطال کارت معافیت پزشکی را نموده در شورای ویژه ابطال کارت معاف از رزم تشخیص داده میشود. آیا میتواند به خدمت اعزام شود؟
جواب: خیر-بربر ایلاغیه ستاد کل نیروهای مسلح می بایست بیماری مشمول کاملا بهبود یافته باشد تا بتواند به خدمت سربازی اعزام گردد.
33. مشمولی دارای کارت معافیت دائم پزشکی می باشد آیا در زمان جنگ یا بسیج همگانی به خدمت احضار میگردد؟
جواب: بله. در صورت اعتراض حسب مورد پرونده در همان شورا یا شورای عالی پزشکی رسیدگی خواهد شد.
34. مشمولی دچار کوتاهی پا میباشد در چه صورتی در شمول معافیت دائم قرار میگیرد؟
جواب:در صورتی که به استناد اسکنوگرام کوتاهی بیش از 5/3 سانتیمتر باشد با تایید شورای پزشکی معاف دائم شناخته میشود.
35. مشمولی دچار اضافه وزن میباشد در چه صورتی در شمول معافیت دائم قرار میگیرد؟
جواب: چنانچه اضافه وزن وی در اثر بیماری غدد باشد در صورت تایید شورای پزشکی و نظریه تخصصی در شمول معافیت دائم قرار میگیرد.
36. مشمولی کارت معافیت پزشکی اخذ کرده چنانچه حائز شرایط معافیت کفالت نیز باشد آیا میتواند کارت معافیت پزشکی خود را باطل نماید؟
جواب: خیر- مشمولی که کارت معافیت پزشکی اخذ نموده نمیتواند به علت حائز شرایط کفالت بودن تقاضای ابطال کارت خود را نماید.
37.  مشمولی مبتلا به بیماری فتق بوده که عمل جراحی شده آیا در شمول معافیت قرار دارد؟
جواب: چناچه فتق عمل شده باشد در شمول معافیت نیست لیکن اگر بعد از عمل فتق عود کند در شمول معافیت قرار میگیرد.
38. آیا وجود غیبت مانع از رسیدگی به تقاضای پزشکی میشود؟
جواب: خیر- غیبت مانع از رسیدگی به تقاضای پزشکی نمیشود.
39.  مشمولی با غیبت تقاضای معافیت پزشکی را مینماید و در شورا سرباز تشخیص داده می شود. وضعیت اعزام به خدمت وی چگونه خواهد بود؟
جواب: چون با غیبت تقاضای معافیت پزشکی نموده و در شورا معاف نگردیده با غیبت و اضافه خدمت به خدمت اعزام میگردد.
40.  مشمولی تقاضای معافیت  کفالت را مینماید. درمعاینه پزشک اولیه بیمار تشخیص داده میشود. وضعیت وی چگونه خواهد بود؟
جواب: تقاضای کفالت وی بررسی و در  صورت عدم صدور  رای معافیت کفالت وضعیت وی از نظر پزشکی مورد معاینه قرار میگیرد.