اگر مالک یک خودرو باشید، حتما با قطره‌های روغن که از زیر بدنه خودرو شما نشت کرده و روی زمین ریخته شده‌اند روبه‌رو شده‌اید. این اتفاق نسبتا شایع در خودروها می‌تواند دلایل گوناگونی داشته باشد ولی خوشبختانه برای رفع آن، راه‌حل‌های مشخصی وجود دارد.

روغن گاه نقش خنک‌کننده را ایفا می‌کند اما پایه‌ای‌ترین و اصلی‌ترین نقش روغن در سیستم‌های مکانیکی مانند یک خودرو، روان‌کاری به شمار می‌رود. اجزایی چون پیستون‌ها، چرخدنده‌ها، سوپاپ‌ها، میل بادامک و… همه‌وهمه برای عملکرد روان و عدم خوردگی به روغن نیاز دارند؛ درست مانند مایع میان‌مفصلی که فضای بین مفاصل را پر می‌کند.

پیامدهای روغن ریزی خودرو
روغن‌ریزی یکی از نشانه‌های جدی مشکل در خودرو به شمار می‌رود و نباید از آن سرسری گذر کرد. سوختن موتور، چسبیدن پیستون به سیلندر، خرابی یاتاقان‌ها، خرابی میل‌لنگ، خرابی سوپاپ‌ها و… می‌تواند بخشی از عواقب این مشکلات مربوط به نشت روغن در بخش‌های گوناگون باشد. شما برای رفع عارضه‌های روغنی نیاز به دلایل بیشتری نخواهید داشت چراکه چند مورد نامبرده برای ایجاد دردسر درازمدت و هزینه‌های زیاد برایتان کافی خواهد بود.

علت روغن ریزی ماشین چیست؟
قاعدتا روغن‌ریزی نشانه‌ای مبرهم از یک مشکل فنی است که باید هرچه سریع‌تر رفع شود. علت‌های گوناگونی می‌توانند باعث روغن‌ریزی خودرو شوند. از این میان می‌توان به مشکل در بخش موتور، مشکل در محفظه روغن ترمز، مشکل روغن هیدرولیک، خرابی کاسه گیربکس، سوراخ شدن کارتل، خرابی واشر آب‌بندی کارتل، نقش و خرابی پلوس اشاره کرد.

روغن ریزی موتور
یکی از شایع‌ترین انواع روغن‌ریزی به موتور خودرو مربوط می‌شود. ساده‌ترین راه برای تشخیص محل نشت روغن، دنبال‌کردن رد آن به نقطه ریزش و نشت آن است. درصورتی که نشت از زیر موتور باشد می‌تواند ناشی از خرابی فیلتر روغن، واشر سرسیلندر، پیچ کارتل، واشر کارتل، پمپ بنزین مکانیکی، کاسه نمد و… باشد.

در خودروی پژو ۲۰۶ نشت روغن از پایه نصب فیلتر و پوسته فیلتر روغن یک دلیل شایع محسوب می‌شود. در موتورهای XU۷ که در پژو ۴۰۵، پژو پارس و سمند به کاررفته، روغن‌ریزی در سوپاپ و واشر آن به‌همراه کاسه نمد عقب موتور بیشتر اتفاق می‌افتد. در پراید هم نشت روغن از کاسه نمد عقب میل‌لنگ و لاسیتک‌های هلالی کارتل شایع‌تر هستند.

روغن ریزی هیدرولیک
روغن هیدرولیک رقیق‌تر از روغن نسبتا قهوه‌ای موتور است و بوی تند و رنگی مرکب از قهوه‌ای و زرد دارد. این نشت می‌تواند ناشی از نقص در بخش‌هایی نظیر مخزن هیدرولیک، فشنگ هیدرولیک، شلنگ هیدرولیک و پینیون فرمان خودرو باشد. در راه رسیدن به مخزن هیدرولیک بخش‌های دیگری هم وجود دارند که می‌توانند به مشکل نشت روغن دچار شوند اما احتمال نشتی هیدرولیک در کاسه نمد و فشنگ کنترل فشار روغن آن بیشتر است.

خوشبختانه این نوع روغن‌ریزی چندان رایج نیست و به‌راحتی و با سرویس‌های دوره‌ای خودرو می‌توان از آن پیشگیری کرده و درصورت لزوم، آن را رفع کرد.

روغن ریزی ترمز
روغن ترمز از نظر غلظت نسبت‌به دو روغن یادشده رقیق‌تر و شفاف‌تر است. نشت این روغن مشکلی خطرناک محسوب می‌شود و در کوتاه‌ترین زمان ممکن باید رفع گردد. مشکلات مربوط به پمپ ترمز، روغن‌ریزی مخزن سیلندرهای ترمز چرخ عقب (که در خودروهایی چون سمند، ۴۰۵ و پارس رایح‌تر است) و هرز رفتن واشر بین اتصالات ترمز می‌توانند سرمنشا روغن‌ریزی از این بخش باشند.

روغن ریزی جعبه‌دنده
روغن گیربکس یا جعبه‌دنده درحالت عادی سرخ‌رنگ است اما با پایان یافتن عمر مفید آن به رنگ قهوه‌ای متمایل می‌شود. تشخیص این روغن از روی بو نیز ممگن است چون بویی شبیه به نفت دارد. وجود ترک یا سوراخ در پوسته جعبه‌دنده، خرابی فشنگی دنده عقب، نقص نطقه اتصال پوسته جعبه‌دنده یا کلاچ، خرابی کاسه نمد و میله تعویض دنده، تعویض نامنظم و دیرتر از موعود روغن گیربکس و پاره شدن واشرهای سفت‌کننده از جمله مشکلاتی هستند که می‌توانند دلیل روغن‌ریزی این بخش باشند.

برای شناسایی این نوع روغن‌ریزی باید رد روغن جایی میان موتور و تا میانه خودرو باشد؛ هرچند باز هم تصمیم‌گیری نهایی و تشخیص علت اصلی نشت روغن، کار متخصصی خواهد بود که به‌صورت حضوری آن را بررسی می‌کند.

رفع و جلوگیری از روغن ریزی ماشین
پیشنهاد می‌شود برای حفظ سلامت خودرو و دوری از رسیدن به فشار حداکثری روی اجزای درحال تماس، خودرو به‌صورت منظم سرویس شود. روغن موتور، ترمز و گیربکس باید در زمان مناسب تعویض شوند. هرچند که زمان تعویض این روغن‌ها چندان روتین نیست اما به‌عنوان مالک خودرو و برای حفظ سلامت وسیله‌نقلیه‌تان، باید به آن‌ها توجه ویژه داشته باشید.

اگر روغن‌ریزی سطحی باشد، خودتان هم توانایی رفع آن را خواهید داشت. برای نمونه اگر بدانید که منشا روغن از کارتل سوراخ‌شده باشد، می‌توانید کارتل را با چسب‌های بسیاری قوی ترمیم کنید؛ یا اگر پیچ کارتل بد بسته شده باشد، می‌توان آن را باز کرده و به تراشکاری برد یا اصلا آن را تعویض کرد. اگر واشر دور آن خورده شده باشد می‌توان با خریداری یک واشر این مشکل را برطرف کرد. در نهایت اگر تخصصی در این حوزه ندارید، توصیه می‌شود که ابتدا به یک مکانیک متخصص مراجعه کنید.

فشار زیاد به موتور خودرو می‌تواند باعث از بین بردن واشرهای نگهدارنده شده و آن‌ها را بسوزاند. نتیجه نقص واشر هم نشت روغن می‌تواند باشد. باز هم تذکر می‌دهیم که اگر تخصصی در حوزه مکانیکی خودرو ندارید از بازکردن یا تعویض روغن به‌صورت خودآموز خودداری کرده و به متخصص مراجعه کنید. درکل و همان‌گونه که در ابتدای مطلب هم بیان شد، روغن‌ریزی امری شایع در خودروها به شمار می‌رود و با بررسی درست می‌توان آن را به‌راحتی رفع کرد.

کی باید روغن ماشین را تعویض کنیم
هر کدام از روغن‌های موتور، گیربکس و… زمانی معین به‌عنوان عمر مفید دارند. با این همه، روغن‌های گوناگون، کیفیت متفاوتی دارند. عمر مفید هر روغن را بهتر است از خریدار آن یا متخصص مکانیک بپرسید اما به‌طور معمول، حد ۵۰ هزار کیلومتر برایشان تعیین می‌گردد.

در نهایت حتما به سرویس‌های دوره‌ای، منشا نشت روغن پیش از حرکت دادن خودروی دارای نشتی، کمک گرفتن از یک متخصص و سواری مطمئن و کم‌فشار اطمینان حاصل کنید. به این صورت نه تنها فشار به اجزای در ارتباط با روغن خودرو کم می‌شود بلکه عمر کلی خودرو افزایش پیدا خواهد کرد و می‌توانید برای مدت بیشتری، آسوده‌خاطر رانندگی کنید.