گیربکس خودرو نیز مانند پیشرانه نیاز به یک سیال دارد تا علاوه بر روان کار کردن از ایجاد گرمای بیش از حد و اصطکاک بین قطعات جلوگیری کند.

برخی از افراد معتقد هستند که روغن گیربکس یا اصطلاحا واسکازین(واسکازین واژه‌ای روسی است) مادام‌العمر است و نباید آن را تعویض کرد. اما عدم تعویض روغن گیربکس می‌تواند آسیب‌های جدی به این قطعه وارد کند. در ادامه این مطلب قصد داریم به صفر تا صد تعویض روغن گیربکس بپردازیم. با ما همراه باشید.
 
زمان تعویض روغن گیربکس
با توجه به این که روغن گیربکس پس از گذشت مدت زمانی خاصیت خود را از دست می‌دهد باید نسبت به تعویض آن دقیق باشید. زمان تعویض روغن در گیربکس های اتوماتیک و دستی متفاوت است.

در گیربکس های دستی تعویض روغن بستگی به عمر دیسک و صفحه کلاچ دارد. معمولا دیسک و صفحه کلاچ حدود ۷۰ هزار کیلومتر عمر می‌کند که البته این یک عدد تقریبی است. زمانی که برای تعویض دیسک و صفحه کلاچ به تعمیرگاه مراجعه می‌کنید پیشنهاد می‌شود که روغن گیربکس را نیز در همان زمان تعویض کنید.

اما در خصوص گیربکس‌های اتوماتیک شرایط فرق می‌کند. این گیربکس ها به شدت نسبت به زمان تعویض و نوع روغنی که داخل آن ها ریخته می‌شود حساس هستند. معمولا کارخانه ها در دفترچه راهنما زمان تعویض روغن گیربکس را قید می‌کنند. اما اگر از جمله آن افرادی هستید که حساسیت زیادی نسبت به خودرویتان دارید پیشنهاد می‌شود که روغن گیربکس را هر ۴۰ هزار کیلومتر تعویض کنید.

بهترین زمان تعویض روغن گیربکس ۲۰۶
خودرو ۲۰۶ از ماشین هایی است که باید در زمان مناسب برای تعویض روغن گیربکس اقدام کرد تا این ماشین همچنان کارایی خوبی داشته باشد و بتوانید مانند روز اول از آن استفاده کنید. بهترین زمان تعویض روغن گیربکس ۲۰۶ مسافت ۸۰/۰۰۰ الی ۱۰۰/۰۰۰ است.

زمان تعویض روغن گیربکس سمند ef۷
سمند از جمله خودروهایی است که حتی اگر تا ۱۰۰/۰۰۰ کیلومتر هم برای تعویض روغن گیربکس اقدام نکنید مشکل خاصی در آن ایجاد نمی شود. البته همیشه کارشناسان توصیه می کنند حتی قبل از آن که موعد تعویض روغن گیربکس برسد برای تعویض آن اقدام کنید و شما هم بهتر است برای کارکرد بهتر ماشین تان همین کار را انجام دهید.

زمان تعویض روغن گیربکس سانتافه
باتوجه به آن که سانتافه دارای گیربکس اتوماتیک است شما باید در مسافت کمتری برای تعویض روغن گیربکس آن اقدام کنید. بهترین زمان تعویض روغن گیربکس سانتافه ۳۰ الی ۶۰ هزار کیلومتر است و برای آن که ماشین تان برای مدت طولانی تری کارکرد بهتری داشته باشد بهترین کار این است که از روغن گیربکس های اورجینال برای این کار استفاده کنید.

زمان تعویض روغن گیربکس تیبا
تیبا از جمله ماشین های رایج در خیابان های ایران است که گیربکس آن دستی است و شما می توانید از ۱۰۰/۰۰۰ الی ۱۲۰/۰۰۰ برای تعویض روغن گیربکس آن اقدام کنید.

چکاپ
در مورد خودروهای مجهز به گیربکس دستی عموما امکان چک کردن وجود ندارد. اما در برخی از خودروهای با گیربکس اتوماتیک همانند گیج روغن موتور یک گیج نیز برای چک کردن روغن گیربکس وجود دارد. چک کردن روغن گیربکس باید در همان شرایطی انجام شود که در دفترچه راهنما گفته شده است.

برای این کار معمولا یک بار میزان روغن در حالت سرد و یک بار در حالتی که خودرو گرم است اندازه گیری می‌شود. علاوه بر این باید رنگ روغن را نیز بررسی کرد. روغن گیربکس اتوماتیک معمولا رنگی صورتی شفاف دارد بنابراین اگر رنگ آن به قهوه ای تیره در آمده است باید نسبت به تعویض آن اقدام کنید.

انواع روغن گیربکس
روغن گیربکس‌های دستی(MTF) عموما از غلظت بیشتری نسبت به روغن گیربکس‌های اتوماتیک (ATF) برخوردار است. برای روغن گیربکس‌های دستی دو نوع طبقه‌بندی وجد دارد که یکی بر اساس دسته‌بندی انجمن مهندسی نفت امریکا(API) و دیگری بر اساس دسته‌بندی ویسکوزیته توسط انجمن مهندسین اتومبیل(SAE) است.

در گیربکس‌های اتوماتیک به دلیل پیچیدگی و حساسیت بیشتر از روغن‌پایه سبک‌تری استفاده می‌شود اما در مقابل دارای مقدار بیشتری مواد افزودنی حتی تا ۱۵ نوع مختلف است. برای روانکارهای ATF طبقه‌بندی خاصی همانند MTF درزمینه گرانروی وجود ندارد و نوع روغن توسط سازنده گیربکس تعیین می‌شود.

به‌طورکلی دو استاندارد معروف برای روغن‌های ATF وجود دارد.MERCON که مربوط به شرکت خودروسازی فورد و دیگری DEXRON که مربوط به شرکت جنرال موتورز است. این دو مورد استانداردهای رایج برای روغن‌های ATF است که هرکدام فرمولاسیون خاص خود رادارند و بر اساس اطلاعات مربوط به دفترچه راهنمای خودرو و سازنده گیربکس می‌توانید از میان این دو استاندارد یکی را انتخاب کنید.

زمان تعویض فرا رسید
شاید یادتان نباشد چه زمانی روغن گیربکس خودرویتان را عوض کردید. اما وقتی زمان تعویض روغن گیربکس فرار رسد یک سری علامت ها نیز مشاهده می‌شود. از جمله مهم ترین علائم تعویض روغن گیربکس مربوط به همان رنگ روغن است. اما اگر صدای ناهنجار هنگام تعویض دنده شنیدید یا تعویض دنده سخت شد این نیز ممکن است مربوط به روغن گیربکس باشد. در خصوص خودروهای اتوماتیک نیز اگر تعویض دنده ها سر موقع انجام نشد نیز احتمالا مشکل از روغن گیربکس است.

نحوه سنجش سطح روغن گیربکس

• خودرو را روشن کنید ودقایقی منتظر بمانید
• گیج روغن گیربکس رابیرون بیاورید
• گیج را با دستمال تمیز وپاک کنید
• حالا گیج رادوباره سرجایش بگذارید و دوباره بیرون بیاورید
• خط روغن روی گیج رابررسی کنید و ببینید که روغن کم شده یا نه
• اگر روغنش کم شده باشد باید به آن روغن گیربکس اضافه کنید

بررسی سطح روغن گیربکس ضروری است و می تواند مانع بروز مشکلات در هنگام تعویض دنده شود البته صرفا اضافه کردن روغن ضروری نیست اگر دیدید که کیفیت روغن افت کرده باید حتما دست به تعویض آن بزنید. کیفیت هم زمانی افت می کند که رنگ روغن تیره و قهوه ای باشد.