رانندگی با این خودروها به خصوص در معابر شلوغ کلان‌شهرهایی مانند تهران بسیار راحت‌تر از خودروهای دنده‌ای است. کسانی که تجربه ساعت‌ها ماندن در ترافیک سنگین را دارند، به خوبی می‌توانند اهمیت اتوماتیک بودن گیربکس خودرو را درک کنند. با این اوصاف تصمیم گرفتیم که در این مطلب آموزش رانندگی با خودروهای اتوماتیک را برای شما عزیزان آماده کنیم. تا انتها با ما همراه باشید.

معرفی علائم روی کنسول دنده اتوماتیک
مهم‌ترین نکته در بحث آموزش رانندگی با خودروهای اتوماتیک، معرفی بخش‌های مختلف کنسول دنده اتوماتیک است. به طور کلی روی یک کنسول دنده اتوماتیک معمولی ۸ علامت یا دکمه متشکل از حروف انگلیسی درج می‌شود که عبارت‌اند از:

۱. حرف P (پارک)
وقتی ماشین را روشن می‌کنید، و دنده را روی حالت P قرار می‌دهید، به هیچ عنوان ماشین حرکت نمی‌کند. توجه داشته باشید که حتی اگر پدال گاز را هم فشار دهید، باز هم خودرو از جای خود تکان نمی‌خورد. اصطلاحا در این شرایط گفته می‌شود که ماشین در حالت پارک قرار دارد.

اینجا دقیقا یکی از مهم‌ترین نکات مهمی است که رانندگی با خودروهای اتوماتیک را در مقایسه با خودروهای دنده‌ای آسان می‌کند. در خودرو با گیربکس معمولی، اگر ماشین خاموش باشد، برای جلوگیری از حرکت کردن باید دستی خودرو را بالا بکشید و آن را در دنده یک قرار دهید. در عین حال وقتی ماشین روشن است و نمی‌خواهید حرکت کند یا خاموش شود، باید خودرو را خلاص کنید و در عین حال برای جلوگیری از حرکت از ترمز پایی یا دستی استفاده کنید. در خودرو اتوماتیک دیگر خبری از این کارها نیست.

۲. حرف N (دنده خلاص)
در ادامه آموزش رانندگی با خودروهای اتوماتیک نوبت به معرفی دنده خلاص می‌رسد. این دنده که با حرف N مخفف کلمه Neutral نشان داده می‌شود، زمانی کاربرد دارد که بخواهید ماشین را در هر حالتی یا سرعتی که هست، نگه دارید. به عنوان مثال تصور کنید که پشت چرغ قرمز توقف کرده‌اید؛ در این حالت باید دنده را روی حالت N قرار دهید. زمانی که وارد جای پارک خودرو می‌شوید، ابتدا دنده را روی حالت N و سپس در حالت P قرار می‌دهید.

۳. حرف D (دنده حرکت)
سومین دنده مهم در خودروهای اتوماتیک با حرف D که مخفف کلمه Drive است، نشان داده می‌شود. زمانی که قرار است خودرو حرکت کند، باید روی دنده D قرار بگیرد. در واقع اگر خودرو روی دنده D باشد و پای خود را از روی ترمز بردارید، ماشین به سمت جلو حرکت خواهد کرد.

۴. حرف R (دنده عقب)
زمانی که قصد هدایت ماشین به سمت عقب را دارید، باید از دنده R استفاده کنید. اگر دنده خودرو روی R باشد، زمانی که پای خود را از روی پدال ترمز بردارید، به سمت عقب حرکت خواهد کرد.

۵. شماره‌های روی کنسول دنده
در ادامه آموزش رانندگی با خودروهای اتوماتیک نوبت به معرفی کاربرد شماره‌هایی می‌رسد که در کنسول دنده برخی از خودروهای اتوماتیک وجود دارد. در این حالت معمولا اعداد ۱، ۲ و ۳ روی دنده خودروها وجود دارد. اما معنی این اعداد چیست. به کمک این اعداد می‌توانید شتاب‌گیری و تعویض دنده در خودرو را کنترل کنید. به این معنی که وقتی دنده را روی شماره ۳ تنظیم می‌کنید، به خودرو این اجازه را می‌دهید که صرفا در محدوده دنده‌های ۱ تا ۳ حرکت کند. به همین ترتیب در خصوص سایر شماره‌ها نیز مفهوم مشابهی وجود دارد.

۶. حرف M (دنده دستی)
در کنار حروفی که در بالا اشاره کردیم، یک حرف دیگر با نماد M که مخفف کلمه Manual است نیز روی کنسول دنده‌های اتوماتیک مشاهده می‌شود. در کنار آن نیز دکمه‌های افزایش و کاهش دنده وجود دارد. وقتی دنده را روی M قرار می‌دهید، به معنی آن است که قصد دارید، تعویض دنده را به صورت دستی مانند خودروهای با گیربکس معمولی انجام دهید. در این حالت با افزایش سرعت به کمک دکمه + در کنار حرف M دنده زیاد می‌کنید و در شرایط برعکس با کاهش سرعت به کمک دکمه – سرعت را کم می‌کنید.

البته یک تفاوت بین این دنده با دنده خودرهای معمولی وجود دارد. در این دسته از خودروها با کاهش سرعت خودرو و زمانی که ایست کامل می‌کنید، به صورت اتوماتیک ماشین به دنده یک بر می‌گردد. این اتفاق کار راننده را برای کنترل خودرو راحت‌تر می‌کند. به طور کلی حالت M برای رانندگی در شرایط سربالایی و سرپاپینی به منظور کنترل بیشتر روی خودرو قابل استفاده است.

۷. دکمه O/D
O/D مخفف عبارت Over Drive است. تصور کنید که گیربکس اتوماتیک خودرو شما ۴ یا ۵ دنده است. وقتی دکمه O/D را فعال می‌کنید، به معنی آن است که دنده چهار یا پنج در دسترس شما قرار دارد. اما با خاموش کردن این دکمه عملا دنده‌های ۴ (در گیربکس ۴ دنده‌ای) و ۵ (در گیربکس ۵ دنده‌ای) از دسترس شما خارج می‌شوند.

۸. حرف S
حرف S مخفف کلمه Sport است. همان طور که از معنای کلمه اسپرت بر می‌آید، زمانی که قصد دارید هدایت خودرو را با شتاب بالا و بدون در نظر گرفتن مصرف سوخت به دست بگیرید، دکمه S را فعال می‌کنید. به این ترتیب عملا تعویض دنده در خودرو در دور موتورهای بالا انجام می‌شود. این کار باعث می‌شود که شتاب‌گیری خودرو بهتر شود؛ اما نباید فراموش کنید که فشار زیادی را به موتور خودرو وارد می‌کند که در طولانی مدت مشکلاتی را به دنبال خواهد داشت.

آموزش رانندگی با خودروهای اتوماتیک
تا اینجای آموزش رانندگی با خودروهای اتوماتیک، با انواع و اقسام دکمه‌ها و حروفی که روی کنسول دنده وجود دارد، آشنا شدیم. در ادامه لازم است نحوه کنترل ماشین با دنده اتوماتیک را با هم بررسی کنیم.

حرکت کردن با خودرو اتوماتیک
به طور کلی در زمان حرکت با خودرو اتوماتیک باید فرآیند زیر را طی کنید:‌

• در زمان روشن کردن خودرو اتوماتیک خود باید پدال ترمز را فشار دهید و سپس خودرو را روشن کنید. توجه داشته باشید که بدون انجام این کار معمولا بسیاری از خودروهای روشن نمی‌شوند.
• در ادامه همان طور که پدال ترمز را نگه می‌دارید، بسته به اینکه قصد حرکت به سمت جلو یا عقب را دارید باید دنده را روی حالت D یا R قرار دهید.
• توجه داشته باشید که کنار دسته دنده اتوماتیک یک دکمه وجود دارد. برای تغییر وضعیت دنده حتما باید ابتدا این دکمه را فشار دهید تا بتوانید دنده را روی حالت مد نظر خود تنظیم کنید.
• در ادامه باید ترمز دستی را بخوابانید و همزمان که به آرامی پدال ترمز را رها می‌کنید، باید پدال گاز را نیز فشار دهید.

دلیل توصیه ما به نگهداری پدال ترمز تا قبل از حرکت این است که در صورت بروز مشکل در گیربکس خودرو، احتمال حرکت آن خارج از کنترل شما وجود نداشته باشد. در اکثر موارد بدون نگاه داشتن پدال ترمز نیز مشکل خاصی بروز نمی‌کند.

توقف با خودرو اتوماتیک
تصور کنید که در یک محل مناسب خودرو را پارک کردید و قصد خاموش کردن آن را دارید. پای خود را روی پدال ترمز فشار دهید. سپس دنده را در حالت N قرار دهید و ترمز دستی را بکشید. در ادامه می‌توانید پدال ترمز را رها کنید و دنده را روی حالت P بگذارید. به این ترتیب می‌توانید خودرو را خاموش کنید.

کلام پایانی
در این مطلب به آموزش رانندگی با خودروهای اتوماتیک پرداختیم. توجه داشته باشید که با وجود راحتی رانندگی با خودروهای اتوماتیک حتما باید ملاحظاتی را که در این مقاله ذکر کردیم، به دقت رعایت کنید. توصیه مهم ما این است که در توقف‌های کوتاه مدت به جای تعویض دنده به حالت N از پدال ترمز استفاده کنید.

این کار استهلاک کمتری در دراز مدت برای خودرو شما به بار می‌آورد. روغن گیربکس خودرو را نیز حتما هر ۵ هزار کیلومتر یکبار بررسی کنید. به طور طبیعی نیز هر ۵۰ هزار کیلومتر یکبار نیز باید نسبت به تعویض آن اقدام کنید. با رعایت این نکات نسبتا ساده ولی مهم می‌توانید لذت رانندگی با خودروهای اتوماتیک را در شرایط مختلف تجربه کنید.