یافتن علت داغ شدن بیش از حد موتور خودرو همیشه آسان نیست اما خوشبختانه علائم بسیاری وجود دارد که برخی از آن ها عبارتند از:

۱- داغ شدن بیش از حد کاپوت خودرو:
یکی از اولین علایمی که هنگام گرم شدن بیش از حد موتور تجربه خواهد شد داغ شدن کاپوت خودرو می باشد. طبیعی است که موتور خودرو پس از طی مسافتی گرم شود اما اگر این گرما و داغی تشدید یافت، باید خودرو توسط یک مکانیک قابل اعتماد بررسی شود اما با این اوصاف چه مقدار داغی غیر طبیعی است؟

هنگامی که خودرو شما به درستی کار می کند باید بدون این که دستتان بسوزد قادر باشید تا دست خود را به مدت ۱۰ ثانیه روی کاپوت نگه دارید.

۲- چراغ هشدار دهنده یا گیج نشان دهنده درجه حرارت بالا:
یکی از نشانه های بارز داغ شدن بیش از حد موتور خودرو روشن شدن چراغ هشدار دهنده در خودرو و یا مشاهده رسیدن عقربه سنجش دما به منطقه خطر می باشد. اگرچه این علامت نشانی بارز است اما در نظر داشته باشید که این چراغ های هشدار محفوظ از خطا و شکست نیستند.

آن ها دمای خودرو را از سیستم خنک کننده موتور دریافت می کنند بنابراین اگر خنک کننده موتور به درستی کار نکند به احتمال زیاد موتور خودرو بیش از حد داغ شده است اما دماسنج مربوط به درجه حرارت بالا هشدار لازم را نمی دهد.

۳- به صدا درآمدن موتور خودرو:
صدایی قابل شنیدار از موتور نشانه آن است که روغن موتور قادر به روانکاری مناسب موتور خودرو نمی باشد و زمانی این اتفاق رخ می دهد که موتور خودرو بیش از حد داغ شده باشد.

۴- نشت کردن روغن از خودرو:
اگر متوجه نشتی در زیر خودرو شدید، می تواند نشانه نشت روغن سیستم خنک کننده باشد. همچنین ممکن است نشانه این باشد که دستگاه خنک کننده داغ کرده و روغن از آن سرازیر شده است. در هر صورت احتمال آن که موتور بیش از حد داغ شده است وجود دارد.

۵- بوی سوختنی:
یکی دیگر از علایمی که نشان می دهد موتور خودرو داغ کرده است، بوی سوختن پلاستیک یا لاستیک از موتور خودرو می باشد. هنگامی که موتور خودرو بیش از حد داغ شود واشرهای لاستیکی و رزین های موجود در موتور شروع به سوختن می کنند. این بوی پخش شده اغلب به عنوان گرم و کمی شیرین توصیف می شود.

۶- بخار:
به محض آن که متوجه خروج بخار از کاپوت خودرو شدید نشان دهنده آن است که موتور خودرو بیش از حد داغ کرده است و زمان آن فرا رسیده است که خودرو را خاموش کنید. خارج شدن بخار از موتور نشان می دهد که دمای روغن خنک کننده موتور به نقطه جوش رسیده است.

۷- شنیدن صدایی مانند پرتاب یک شی:
این امر می تواند نشانه این موضوع باشد که موتور خودرو بیش از حد داغ کرده است. همچنین این سرو صدا ها هنگامی رخ می دهند که سوپاپ مسدود شده است و در طی آن روغن خنک کننده موتور بیش از حد گرم شده است.

۸- از دست دادن قدرت موتور:
هنگامی که موتور خودرو بیش از حد داغ شود دارای قدرت کم تری می باشد. با این وجود از دست دادن قدرت موتور خودرو می تواند نتیجه چند مساله دیگر نیز باشد. بنابراین مراقب مشکلات دیگر نیز باشید.

علل اصلی جوش آوردن موتور ماشین و نحوه رفع آن

۱- از سیستم خنک کننده موتور نشتی وجود دارد:
بدون وجود یک سیستم خنک کننده دمای موتور خودرو بیش از حد بالا می رود. هنگامی که روغن خنک کننده موتور نشتی داشته باشد موتور به اندازه کافی خنک نمی شود. در طی این نشتی هوا نیز وارد سیستم موتور شده و حباب های هوای گرم در موتور ایجاد می شود. این نشت روغن ممکن است در نتیجه یک سوراخ، ساییدگی، واشر های موتور خودرو و پاره شدن قطعه ای از موتور خودرو باشد.

مکانیک خودرو با تعمیر یا تعویض قطعه خراب که معمولا شامل تعویض مخزن روغن خنک کننده موتور خودرو می باشد این مشکل را برطرف خواهد کرد.

۲-مسدود شدن سیستم خنک کننده:
گاهی در هوای سرد مسیر گردش روغن در موتور خودرو مسدود می شود. در این حالت روغن خنک کننده بی کیفیت شده و در نهایت منجمد می شود بنابراین از گردش صحیح روغن خنک کننده در موتور خودرو جلوگیری می کند.

رسوبات معدنی و وجود یک ماده خارجی نیز می تواند سبب این مشکل شود.معمولا این مشکل قبل از تعویض مجدد روغن خنک کننده بوسیله تخلیه یا شستشوی سیستم خنک کننده موتور خودرو به راحتی رفع می شود.

۳- کمبود روغن:
کم بودن سطح روغن خودرو یکی دیگر از علل اساسی داغ کردن موتور خودرو می باشد. این روغن علاوه بر روغن کاری موتور در فرایند خنک کردن موتور نیز نقش دارد. در واقع میزانی حدود ۷۰-۸۵ درصد گرمای استفاده نشده در موتور از طریق این روغن خارج می شود.

روغن موتور به دلیل خاصیت روانکاری با جلوگیری از تولید گرمای اضافی به کاهش اصطکاک هنگام کارکردن موتور خودرو کمک خواهد کرد.

این مشکل با اضافه کردن روغن به سطح مناسب سیستم خنک کننده برطرف می شود اما پایین بودن مداوم سطح روغن می تواند نشانه مشکل دیگری نیز باشد از جمله:

• نشتی روغن از موتور خودرو
• واشرهای خراب سوپاپ ها
• پارگی رینگ های پیستون

به یاد داشته باشید که در صورت عمر زیاد خودرو، موتور آن طالب روغن بیشتری نیز می باشد.

۴-شکسته شدن پمپ آب:
هنگامی که موتور خودرو بیش از حد داغ می شود یکی دیگر از علل اصلی بروز این مشکل وجود یک پمپ آب معیوب است . پمپ آب خودرو وظیفه گردش مایع خنک کننده در اطراف موتور و همچنین حرکت آب به سمت رادیاتور را بر عهده دارد تا فن خودرو هوای خنک کننده را به جریان درآورد.

اگر پمپ آب خودرو شکسته شود آب خنک کننده موتور به بیرون نشت کرده و در این حالت صدایی از موتور شنیده می شود که به دنبال آن بخار از رادیاتور خودرو خارج می شود.

پمپ آب خودرو به گونه ای طراحی شده است که عمر زیادی داشته باشد اما بدان معنا نیست که هیچ گاه خراب نشود و ممکن است این موضوع ضروری باشد که پس از طی مسافتی حدود ۲۰۰۰۰۰ کیلومتر نیاز به تعویض داشته باشد.

خرابی های پمپ آب با نشت آب شروع می شوند که با تعویض واشرهای عایق می توان این مشکل را رفع کرد اما در مواردی نیز نیاز به تعویض کامل پمپ آب خواهد بود.

۵- گرم بودن هوا:
اکثر خودرو های مدرن مجهز به سیستم خنک کننده هستند که می توانند موتور خودرو را حتی در اواسط تابستان در دمای مناسب نگه دارند. با این حال شرایط خودرو های کلاسیک متفاوت است. موتور خودروهای تولید شده قبل از این که سیستم خنک کننده مایع را در خودرو جریان دراورد سبب می شود تا موتور خودرو داغ شود.

۶-خرابی فن رادیاتور:
پروانه موتور یا همان فن رادیاتور آب رادیاتور را خنک و سبب خنک شدن موتور می شود. اگر آمپر آب، دمای بیش از حد مجاز را نشان دهد و فن رادیاتور روشن نشود یا شدت چرخش آن بسیار آهسته باشد ممکن است قطعات پروانه موتور خراب شده و خودرو جوش آورد. برای بررسی وضعیت فن:

کولر خودرو را روشن کنید. اگر با روشن شدن کولر، فن خنک کننده رادیاتور به کار افتاد، راه انداز فن یا مدار فرمان مشکل دارد.

اگر پس از خاموش کردن ماشین، پره های فن را بچرخانید و پره ها به سختی چرخیدند باید تعویض شوند. قسمت مشبک جلوی رادیاتور را بررسی نمایید زیرا ممکن است چیزی مانع ورود هوا از فن به رادیاتور شود.

۷- گرفتگی شلنگ ها:
شلنگ های خودرو وظیفه گردش خنک کننده در موتور را برعهده دارند. در صورت ورود گرد و غبار یا ذرات ریز به شلنگ ها، آنها گرفته شده و آب رسانی در سیستم ماشین دچار مشکل می شود پس شلنگ ها را همیشه بررسی و از تمیز بودن آن ها اطمینان یابید.

۸-خرابی در ترموستات:
ترموستات بر اساس زمان بندی، مسیر آب در موتور را باز و بسته می کند. باز نشدن ترموستات در زمان معین سبب جوش آوردن خودرو خواهد شد.

۹-خرابی در واتر پمپ:
در صورت خرابی تسمه واتر پمپ، کارکرد پمپ آب مختل می شود برای درست کردن خرابی در واتر پمپ به مکانیک مراجعه و واتر پمپ ماشین خود را تعمیر کنید.

پیشگیری از داغ شدن بیش از حد موتور خودرو:
همانطور که در این بخش از دانستنی های خودرو در نمناک هم اشاره شد خودروهای کلاسیک قبل از شروع بکارگیری سیستم های خنک کننده مایع خودرو ممکن است در طول ماه های تابستان گرم شوند اما خوش بختانه اعمال زیادی برای پیشگیری وجود دارد که به شرح زیر می باشد:

• مراقب گیج مربوط به دماسنج خودرو باشید و به طور مداوم سطح روغن موتور خودرو را بررسی کنید (همانطور که ذکر شد روغن موتور عملکردی اساسی در فرایند خنک کردن موتور دارد)
• رادیاتور خودرو را از وجود هرگونه آلودگی و مواد اضافی پاک کنید. یک اسپری ساده با سیستم تحت فشار می تواند بطور قابل توجهی بهره وری رادیاتور خودرو را بهبود بخشد.
• اطراف اگزوز خودرو را بپوشانید:مواد پوشش دهنده اطراف اجزای اگزوز خودرو پیچیده هستند و به افزایش حرارت در سیستم اگزوز کمک می کند و از هدر رفتن این حرارت به سمت موتور خودرو جلوگیری خواهند کرد.
• سعی کنید از رانندگی کردن در ساعات اوج ترافیک خودداری کنید:متوقف کردن خودرو و حرکت مجدد آن باعث می شود موتور نسبت به حالت کار با سرعتی ثابت بیشتر داغ شود. بنابراین از این نوع رانندگی در فصل تابستان خودداری کنید.

مشکلاتی که پس از داغ شدن بیش از حد موتور خودرو ایجاد می شود عبارتند از:

• از کار افتادگی موتور خودرو
• آسیب دیدگی واشرها و لاستیک های عایق کننده موتور خودرو
• کاهش یافتن قدرت موتور خودرو
• آسیب دیدگی پیستون و سیلندر های خودرو
• تورم فلزات موجود در خودرو بر اثر گرما
• ایجاد نشتی در رادیاتور موتور خودرو

با خودرو جوش آورده خود چه کنیم؟

• برای کاهش فشار از روی موتور، در صورت روشن بودن کولر ماشین، آن را خاموش کنید.
• شیشه های خودرو را پایین بکشید.
• در صورت بودن در ترافیک دنده را خلاص و سپس پدال گاز را اندکی فشار دهید تا سرعت پمپ آب و فن رادیاتور بالا رود.
• برای توقف خودرو، سرعت ان را کم کرده و به یک باره توقف نکنید.
• برای افزایش نیافتن دمای موتور، زیاد ترمز نکنید.
• در هر فرصتی که به دست آوردید، اتومبیل را پارک کرده و کاپوت را بالا بزنید.
• بعد از دقایقی بخار خودرو را روشن کرده تا گرمای موتور به داخل ماشین انتقال یافته و موتور خنک شود.
• هرگز درب رادیاتور را باز نکنید؛ زیرا ممکن است آب جوش به سمت شما پاشیده شود.
• تامل کنید تا موتور خنک شود، سپس اتومبیل را روشن و در وضعیت خلاص آب به منبع آب موتور اضافه کنید.