خودروهای مدرن با تجهیزات ایمنی پیشرفته‌ای عرضه می‌شوند. از سیستم‌های مهار مکمل SRS ساده‌ای همچون کیسه هوا و کمربند ایمنی گرفته تا تجهیزات سطح بالایی همچون هشدار برخورد جلو از خروج از مسیر، وسایل نقلیه مدرن ویترینی از تکنولوژی‌های ایمن هستند تا همواره جان سرنشینان را حفظ کنند. اگر بخواهیم جزئیات انواع تجهیزات ایمنی بکار رفته در خودروها را ذکر کنیم باید چندین مقاله مفصل را خدمت شما عزیزان تقدیم کنیم اما برخی سیستم‌های ایمنی وجود دارند که به‌طور گسترده‌ای در خودروها بکار رفته‌اند که می‌خواهیم به یکی از مهم‌ترین و درعین‌حال مشهورترین سیستم‌های ایمنی خودروها بپردازیم.

زمانی که بحث تجهیزات ایمنی حیاتی خودروها به میان آید، تعداد کمی از آن‌ها اهمیتی مشابه ABS خواهند داشت. ABS مخفف سیستم ترمز ضد قفل است و همان‌طور که نامش نشان می‌دهد، این سیستم با سیستم ترمز خودرو کار می‌کند. ABS برای جلوگیری از قفل شدن چرخ‌ها در مسیرهای لغزنده و ناپایدار طراحی شده اما وظیفه‌اش به همین یک مورد محدود نمی‌شود و با دیگر سیستم‌های ایمنی خودرو نیز همکاری دارد. قبلاً چندین مقاله پدال به نقش و وظیفه ABS اختصاص داشته اما این بار می‌خواهیم جزئیات اصلی این سیستم را به زبانی ساده شرح دهیم تا شما درک بهتری از کارکرد آن داشته باشید. ABS خودرو ویژگی ایمنی مهمی است که به منظور حفظ کنترل وسیله نقلیه در شرایط رانندگی ناپایدار طراحی می‌شود. با اینکه اولین خودروی مجهز به ABS مرسدس بنز S کلاس سال ۱۹۷۸ بود اما این تکنولوژی تا دهه ۸۰ و ۹۰ میلادی به ویژگی ایمنی رایج خودروها بدل نشد. البته از آن زمان ABS در اکثر خودروهای صفرکیلومتر به‌صورت یک سیستم استاندارد نصب شد و از سال ۲۰۱۱ به بعد نیز دولت فدرال آمریکا نصب آن در تمامی خودروها را الزامی کرد.

اما ABS چه‌کاری انجام می‌دهد؟ سیستم ترمز ضد قفل با استفاده از یک سری سنسورهای سرعت نصب شده در نزدیکی چرخ‌ها کار می‌کند. این سنسورها بر اساس میدان مغناطیسی طراحی شده‌اند و برای اندازه‌گیری سرعت چرخش چرخ‌های خودرو بکار می‌روند. اگر یک یا چند چرخ خودرو از چرخش ایستاده یا شروع به چرخش با سرعت متفاوتی بکنند، سنسورها داده‌های خود را به ماژول کنترل ABS می‌فرستند. این ماژول با کامپیوتر مرکزی خودرو همکاری می‌کند تا فشار ترمز را اعمال کرده یا کاهش دهد.

این سیستم‌ها در شرایط رانندگی گوناگون نقشی حیاتی دارند. برای مثال اگر شما با مسیری پوشیده از برف و یخ مواجه شده و خودرو شروع به چرخش کند، ABS می‌تواند به شما در حفظ کنترل خودرو کمک کرده و از قفل شدن چرخ‌ها جلوگیری کند. شاید برای شما این سؤال پیش آمده باشد که آیا راندن خودرویی که چراغ ABS آن روشن شده ایمن است یا خیر. باید گفت در حین استارت خودرو این چراغ چند لحظه‌ای روشن شده و سپس خاموش می‌شود و حتی احتمال روشن شدن یا چشمک زدن آن در زمان فعال شدن وجود دارد.

اما اگر چراغ هشدار ABS به‌طور مداوم روشن باشد یا به همراه چراغ دیگری همچون چراغ هشدار ترمز روشن شود به احتمال زیاد مشکلی در سیستم ترمز ضد قفل وجود دارد. این چراغ بنا به دلایل گوناگونی می‌تواند روشن شود که شامل مواردی همچون روغن ترمز کم، فیوز سوخته، لنت‌های ترمز تمام شده، سنسورهای معیوب و… هستند. گاهی اوقات شاید چراغ هشدار ABS بدون هیچ دلیلی روشن شود و شما با جدا کردن کابل‌های باتری و وصل کردن مجدد آن‌ها پس از چند دقیقه شاهد خاموش شدن این چراغ باشید. باید دانست امکان راندن خودرو با چراغ هشدار ABS روشن وجود دارد اما این کار توصیه نمی‌شود. با اینکه چراغ موردبحث شاید به خاطر دلیل ساده‌ای همچون فیوز سوخته روشن شود اما امکان دارد مشکلات جدی‌ای همچون خرابی سیستم ترمز نیز دلیل روشن شدن این چراغ باشند؛ بنابراین با اینکه راندن خودرو در فواصل کوتاه مشکل خاصی ایجاد نخواهد کرد اما باید در اسرع وقت به یک مکانیک خبره مراجعه کرد تا ریشه اصلی روشن شدن چراغ هشدار ABS را پیدا کند.

سؤال برخی کاربران نیز این است که آیا ABS همان سیستم کنترل پایداری و کشش است؟ پاسخ این سؤال منفی است چراکه این سیستم‌ها با یکدیگر متفاوت هستند. ABS تنها سیستم ایمنی خودرو نیست که به حفظ کنترل آن در مسیرهای لغزنده و ناپایدار کمک می‌کند. دو سیستم دیگر نیز با ABS همکاری دارند تا وظیفه مشابهی را انجام دهند و با اینکه همکار ABS هستند اما نمی‌توان آن‌ها را مشابه ترمز ضد قفل دانست. سیستم کنترل کشش TCS با ABS همکاری می‌کند تا اگر سیستم از دست رفتن کشش چرخ‌ها را تشخیص داد فشار ترمز را روی چرخ‌ها اعمال کرده یا کاهش دهد. بسیاری از این سیستم‌ها همچنین می‌توانند خروجی موتور را نیز کنترل کنند به این معنی که اگر راننده کنترل خودرو را در مسیری لغزنده از دست دهد TCS فشار ترمز را اعمال کرده و قدرت موتور را نیز کاهش می‌دهد تا راننده مجدداً کنترل خودرو را به دست گیرد.

سیستم کنترل پایداری ESP که با نام‌های دیگری نیز شناخته می‌شود در حقیقت نسخه پیشرفته‌تری از کنترل کشش در نظر گرفته می‌شود. همانند کنترل کشش، سیستم کنترل پایداری با ABS همکاری می‌کند تا از قفل شدن چرخ جلوگیری کرده و کشش چرخ‌ها از دست نرود. البته کنترل پایداری کمی فراتر رفته و تنها به بررسی سرعت چرخش چرخ‌ها اکتفا نمی‌کند. این سیستم دارای سنسور فرمان، سنسور سرعت و برخی سنسورهای دیگر است. با استفاده از اطلاعات این سنسورها، کنترل پایداری جهت و سرعت حرکت خودرو را بررسی کرده و آن را با دستورات راننده مقایسه می‌کند. این سیستم نه تنها پایداری خودرو را حفظ کرده بلکه به راننده کمک می‌کند پیچ‌ها را بهتر رد کند.