کلاچکلاچ سه وظیفه بر عهده دارد: 1
- تعویض دنده 2- انتقال نیروی موتور به چرخها برای حرکت خودرو 3- قطع انتقال نیروی موتور به چرخها.در کار با کلاچ سینه پای چپ روی کلاچ و پاشنه پا به کف خودرو میچسبد.
قانون حرکتحرکت دادن خودرو در سه جا انجام میگردد: 1- در راه مستقیم و کفی 2- در گردش به راست و چپ و دور زدن 3- در سر بالاییها و شیب
نکته: بهترین حالت برای گاز دادن و شروع حرکت در راه کفی دور موتور 1/5 میباشد.
هنگام حرکت کار کلاچ برعکس کار گاز میباشد و نسبت کلاچ با گاز به صورت 2 کفه ترازو و یا الاکلنگ است.
قانون حرکت در راه مستقیم و کفی1- ابتدا کلاچ گرفته شود و دسته دنده درون دنده یک قرار گیرد.
2- کمی گاز به صورت ثابت که قطع نشود. ( تا دور موتور 1/5 )
3- آرام آرام کلاچ بالا آورده میشود تا جایی که احساس شود خودرو به حرکت درآمده است که به آن نقطه حرکت کلاچ میگوییم.
4- کلاچ در نقطه حرکت مانند گاز ثابت مانده و به مدت 3 ثانیه نگه داشته میشود و شمرده میشود. 1 ثانیه 2 ثانیه 3ثانیه
5- در این زمان حرکت انجام شده و کلاچ رها میگردد.
نکته: قانون ایست و حرکت چندین بار نیاز به انجام دارد.
قانون حرکت در کنترل کلاچ هنگام گردش به چپ و راست و دور زدنهنگام حرکت در راه مستقیم کلاچ 3 ثانیه در نقطه حرکت نگه داشته میشود. ولی در دور زدنها و گردشها کلاچ در نقطه حرکت آنقدر نگه داشته میشود تا خودرو پس از دور زدن یا گردش کردن کاملا در راه مستقیم قرار گیرد و سپس کلاچ رها میگردد.
رانندهای که هنگام حرکت دنده 1 در گردشها و دور زدن کلاچ را در نقطه حرکت نگه دارد در واقع کنترل خودرو و سرعت آن را در اختیار گرفته است.
قانون حرکت در گردشهای و دور زدن1- ابتدا کلاچ گرفته شود و دسته دنده درون دنده یک قرار گیرد.
2- کمی گاز به صورت ثابت که قطع نشود. ( تا دور موتور 1/5 )
3- آرام آرام کلاچ بالا آورده میشود تا جایی که احساس شود خودرو به حرکت در آمده است نقطه کلاچ.
4- چون کنترل خودرو در گردشهای و دور زدن در دنده یک بوسیله کنترل و نگه داشتن کلاچ در نقطه حرکت میباشد بنابراین کنترل و نگه داشتن آن در نقطه حرکت درست مانند اختیار افسار اسب در دست سوارکار میباشد.
نقش کلاچ در خودرو مانند افسار اسب است.رانندهای که در دور زدن و گردشها کلاچ را در نقطه حرکت نگه ندارد نمیتواند جلوی شتاب خودرو را بگیرد.
کنترل حرکت خودرو بوسیله کلاچ فقط در دنده عقب میباشد، هنگام حرکت با دنده دو و یا بالاتر برای کنترل شتاب خودرو ترمز به کار میرود. در صورت پایین بردن کلاچ در دنده دو و یا بالاتر نه تنها شتاب خودرو کم نمیشود بلکه بیشتر نیز میگردد.
شروع حرکت رو به جلو همیشه با دنده یک میباشد.قویترین دنده برای حرکت دادن خودرو روبه جلو دنده یک است، پایین بردن کلاچ برای کند کردن سرعت خودرو فقط در سرعت زیر 10 کیلومتر در ساعت قابل انجام است.
در هنگام حرکت با دنده یک بدلیل فشار زیادی که به موتور خودرو میآید، بایستی گاز دنده یک را در صورت نبود خطر پر کرده و سپس عمل تعویض دنده به دو را انجام دهید.
چنانچه با دنده دو خودرو را نگه دارید و بخواهید با همین دنده دو حرکت کنید امکان پذیر نمیباشد.
مقدار جابجایی و کنترل کلاچ در دنده یک و دندههای بالاتر با هم تفاوت دارند. در این زمینه بایستی مهارت لازم بدست آید.