در این مقاله قصد آن را داریم تا این علل را مورد بررسی قرار دهیم تا رانندگان در موقع کاهش فشار روغن موتور بتوانند برای رفع این مشکل بهتر عمل کنند.

اهمیت فشار روغن موتور
اجزای تشکیل دهنده سیستم روغن کاری موتور شامل پمپ، لوله های روغن، فیلتر و قطعات دیگر است. به دلیل ایجاد مقاومت در لوله ها و مسیرهای انتقال، روغن باید بتواند بر این مقاومت ها غلبه کرده تا به اجزا و قطعاتی که باید روغن کاری شود، انتقال داده شود. پمپ روغن موتور وظیفه دارد تا روغن را در سیستم روغن کاری به جریان بیندازد. طراحی پمپ به گونه ای است که بتواند فشار لازم برای جریان رفت و برگشت روغن به تمام قطعات نیازمند روغن کاری را تولید کند.

کاهش فشار روغن موتور می تواند علامت درست کار نکردن سیستم روغن کاری باشد. یا این که روغن موتور به میزان کافی در سیستم روغن کاری وجود ندارد. در صورت کاهش فشار روغن موتور، روانکاری قطعات به درستی انجام نمی شود و این حالت باعث ایجاد اصطکاک خشک بین قطعات فلزی با یکدیگر شده که نهایتا باعث آسیب دیدگی و از کار افتادن این قطعات می شود. که البته هزینه تعمیر و یا تعویض قطعات هم به مراتب زیاد است.

علل کاهش فشار روغن موتور
کاهش فشار روغن موتور می تواند به علل مختلفی رخ بدهد. برای تشخیص میزان فشار روغن موتور معمولا با مشاهده مقدار فشارسنج خودرو می توان به این قضیه پی برد. در ادامه به علل رایج افت فشار روغن موتور پرداخته شده است.

کافی نبودن میزان روغن موتور
روغن موتور درون مخزن ممکن است به عللی از جمله سوختن درون محفظه احتراق، نشتی داشتن و تبخیر کاهش یابد. این مساله ای طبیعی است و حتی به هنگام تعویض دوره ای روغن موتور که به میزان کافی روغن درون مخزن ریخته می شود هم ممکن است به عللی که گفته شد مقداری از روغن موتور کاهش یابد.

به طور کلی هر چه عمر موتور بیشتر شود میزان مصرف روغن هم افزایش می یابد. از این رو کنترل میزان روغن موتور و در صورت نیاز اضافه کردن روغن به مخزن می تواند راهکار مناسبی باشد. البته در صورت مشاهده نشتی در بدنه موتور و یا قطراتی که روی زمین ریخته شده است باید پس از پیدا کردن محل نشتی سریعا نسبت به تعمیر آن اقدام کرد.

گرانروی (ویسکوزیته) خیلی کم یا زیاد
وقتی گرانروی روغن موتور خیلی کم یا زیاد باشد، امکان دارد در تامین روغن برای روغن کاری قطعات موتور، کاهش فشار روغن حس شود. روغن موتوری که گرانروی پایینی دارد مقاومت کم تری هم به هنگام جریان داشتن در سیستم روغن کاری ایجاد می کند. در این حالت فشارسنج یا سنسور افت فشار را نشان می دهد. برعکس گرانروی خیلی زیاد مقاومت بیشتری به هنگام پمپاژ روغن ایجاد می کند که این وضعیت باعث روغن کاری قطعات را در سیستم روغن کاری کاهش می دهد و به دنبال آن فشار روغن هم کاسته می شود.

در موتور خودروها، گرانروی روغن از از علل متعددی تاثیر می پذیرد. از جمله این علل می توان به گرانروی روغن اولیه، تجزیه مواد افزودنی بهینه ساز روغن، دمای موتور به هنگام کار کردن و وجود انواع آلودگی ها همانند دوده اشاره کرد. توصیه می شود روغن موتوری را انتخاب کنید که درجه گرانروی آن مطابق پیشنهاد شرکت سازنده خودرو باشد.

کم تر نشان دادن فشار توسط فشارسنج
روغن موتورهایی که گرانروی کم تری دارد، باعث بهتر شدن جریان پذیری روغن در سیستم روغن کاری موتور می شود اما این حالت هم ممکن است رخ دهد که فشارسنج درجه کم تری را نمایش دهد. چنانچه درجه فشار مشاهده شده نرمال باشد مشکلی وجود ندارد.

میزان استهلاک موتور
چنانچه پس از کنترل سطح روغن با استفاده از گیج، مشاهده کردید که در بازه نرمال قرار دارد، ممکن است علت کاهش فشار روغن، فرسودگی و استهلاک یاتاقان های موتور باشد. این پدیده به خصوص در مسیرهای طولانی که خودرو طی کرده است بیشتر مشاهده می شود.

خرابی یا ایراد داشتن فشارسنج
چنانچه به هنگام روشن شدن چراغ روغن موتور، از سطح روغن موتور اطمینان داشته باشید و موتور هم به طور عادی کار کرده و سالم باشد، همچنین هیچ گونه صدای غیر عادی ایجاد نشود و دمای موتور هم زیاد نشده و عادی باشد، این امکان وجود دارد که بالا بودن درجه فشار روغن موتور به علت خرابی فشارسنج باشد. از این رو برای اطمینان از این که خرابی فشارسنج باعث نشان دادن افت فشار شده باشد می توانید فشار روغن را با فشارسنج دیگری تست کنید. اگر در این حالت میزان فشار طبیعی بود، لازم است حسگر فشار روغن تعویض شود. چنانچه با تعویض حسگر همچنان چراغ روغن موتور روشن بماند و یا فشارسنج درجه کم تری را نمایش دهد در این حالت ممکن است خرابی پمپ روغن باعث این پدیده شده باشد.

فرسودگی پمپ روغن
چنانچه با کنترل سطح روغن موتور با استفاده از گیج، محدوده آن نرمال مشاهده شود، اما از موتور صدای غیر عادی شنیده شود، ممکن است علت این پدیده فرسودگی پمپ روغن باشد. وقتی پمپ روغن دچار فرسودگی شود، به علت ایجاد نشتی در داخل، نیروی لازم برای ایجاد فشار برای انتقال روغن موتور را نخواهد داشت. از این رو برای تعمیر و یا تعویض پمپ روغن، لازم است موتور تا زمان حل مشکل خاموش شود.

فرسودگی و کهنگی فیلتر روغن
چنانچه فیلتر از انواع آلاینده ها پر شده باشد و شیر کمکی آن هم به خوبی کار نکند ممکن است روغن موتور هم نتواند جریان پیدا کند. پر شدن فیلتر روغن معمولا به علت استفاده از روغن موتور در درازمدت ایجاد می شود. علاوه بر این وجود دوده یا آب درون روغن موتور هم می تواند باعث پر شدن فیلتر روغن شود. کار نکردن شیر کمکی هم می تواند نشانه ای از خرابی و فرسودگی فیلتر روغن باشد.

کلام آخر
در این مقاله کوشش کردیم تا علل رایج افت فشار روغن موتور را بررسی کنیم. افت فشار روغن موتور پدیده ای معمول است که در بسیاری از خودروها در طول مدت زمان کارکردشان اتفاق می افتد. دانستن این علل به رانندگان کمک می کند تا در موقع مشاهده این پدیده به موقع نسبت به رفع این مشکل اقدام کنند. زیرا مهم ترین پیامد افت فشار روغن موتور اصطکاک خشک و سایش قطعات درون موتور شده که نهایتا باعث خسارات بسیار و خرابی کامل موتور خواهد شد.