تصادفات خودرویی امری اجتناب‌ناپذیر هستند و بنا به گزارش NHTSA آمریکا، تنها در سه‌ماهه ابتدایی ۲۰۲۴ بیش از ۸ هزار نفر جان خود را در جاده‌های این کشور از دست داده‌اند؛ اما آنچه نگرانی بیشتری را در پی دارد این موضوع است که بیش از نیمی از تصادفات منجر به فوت در شب رخ می‌دهند. اداره حمل‌ونقل آمریکا می‌گوید بیشترین آمار تصادفات فوتی این کشور بین ساعت ۶ عصر تا ۶ صبح و به ویژه در آخر هفته‌هاست.

بسیاری از تصادفات شبانه به خاطر خواب‌آلودگی رانندگان رخ می‌دهند و با اینکه بسیاری از آن‌ها موافق این موضوع هستند که رانندگی در زمان خستگی بسیار خطرناک است اما افراد زیادی هم چنین کاری را انجام می‌دهند. حدود یک چهارم رانندگانی که در نظرسنجی AAA شرکت کرده‌اند، اعتراف می‌کنند پشت فرمان خودرو به خواب رفته‌اند. طبیعتاً میدان دید در شب کاهش می‌یابد و رانندگی در چنین شرایطی سخت‌تر خواهد بود چراکه تشخیص عابران پیاده و دیگر کاربران جاده به سختی صورت می‌پذیرد و زمان واکنش راننده نیز کاهش می‌یابد. با این تفاسیر به نظر می‌رسد رانندگی در شب کاری خطرناک باشد. مطالعات مختلف نیز چنین چیزی را نشان داده‌اند. برای مثال شرکت فورد یک نظرسنجی برگزار کرده و ۸۱ درصد رانندگان گفته‌اند از رانندگی در شب می‌ترسند. البته همه افراد مجبور هستند در شب هم رانندگی کنند اما برای اینکه بتوانیم این کار را با ایمنی کامل انجام دهیم نکاتی وجود دارد که رعایت آن‌ها تضمین کننده سلامتی خود و دیگران خواهد بود.

نکات ایمنی مهم برای رانندگی در شب

اطمینان از عملکرد صحیح چراغ‌ها
چراغ‌های جلو نقش مهمی در بهبود ایمنی خودرو در شب ایفا می‌کنند. با وجود چراغ‌هاست که می‌توان مسیر پیش رو را دید و مطمئن شد دیگر رانندگان نیز شما را می‌بینند. با گذشت زمان کاسه‌چراغ‌ها کدر و مات می‌شوند و متأسفانه راننده نمی‌تواند کاری برای جلوگیری از این پدیده انجام دهد. زمانی که کاسه‌چراغ‌ها تیره و مات شوند بهتر است آن‌ها را تعویض کنید. اگر متوجه شدید خود چراغ‌ها ضعیف شده‌اند و یا چشمک می‌زنند، بهتر است لنزها را پاک کرده و یا چراغ‌ها را تعویض کنید. نیازی به گفتن نیست که چراغ‌های سوخت را نیز باید در اسرع وقت تعویض نمایید.

تمیز نگه داشتن شیشه‌ها
هنگام رانندگی در شب، تمامی بخش‌های خودرو که می‌توانند به بهبود دید راننده کمک کنند باید تمیز باشند. اگرچه با نقش بدیهی چراغ‌های جلو در افزایش میدان دید در شب آشنا هستیم اما همه رانندگان به تمیزی شیشه‌ها به ویژه شیشه جلو و همچنین آینه‌ها اهمیت نمی‌دهند. همچنین کوری لحظه‌ای ناشی از نور چراغ خودروی روبرویی می‌تواند بسیار خطرناک و عصبی کننده باشد. این اتفاق حتی با وجود شیشه جلوی تمیز نیز رخ می‌دهد اما شیشه کثیف اوضاع را بدتر می‌کند. برای تمیزی فقط به پارچه خالی اکتفا نکنید و بهتر است شیشه‌ها را قبل از حرکت بشویید. نکته دیگر بررسی استهلاک تیغه‌های برف‌پاک‌کن و تعویض آن‌ها در صورت لزوم است.

اطمینان از میدان دید کافی
باید مطمئن شوید که هنگام رانندگی در شب دید مناسبی به اطراف دارید. اگر نزدیک‌بین هستید، تشخیص اشیا در فواصل دورتر دشوارتر خواهد بود و بنابراین این موضوع خطرناک است. آستیگماتیسم نیز میزان تعامل نور با چشمان راننده را تحت تأثیر قرار می‌دهد و بنابراین شاید نور چراغ خودروهای روبرویی شما را اذیت کند. افراد دوربین هم شاید حتی در تشخیص دکمه‌های داشبورد خودروی خود نیز با مشکل مواجه باشند؛ بنابراین اگر احساس می‌کنید بینایی شما ضعیف شده بهتر است به چشم‌پزشک مراجعه کنید تا توصیه‌های لازم و شاید حتی عینک را دریافت نمایید. نکته مهم دیگر این است که در هنگام رانندگی در شب به نور چراغ‌های خودروی دیگر خیره نشوید و بجای آن تا زمان رد شدن خودرو به خط‌کشی و علائم جاده‌ای نگاه کنید.

حفظ سرعت مطمئنه
مهم نیست که بینایی چشمان شما چقدر خوب است چراکه در شب میدان دید همه محدود است. شما نیازمند زمان بیشتری برای تشخیص اشیا و پاسخ دادن به آن‌ها خواهید بود. اگرچه شما نمی‌توانید همه شرایط بالقوه جاده را کنترل کنید اما امکان کنترل سرعت خودروی خود را دارید. با سرعت کمتر می‌توان زمان واکنش بیشتری داشت. علاوه بر حفظ سرعت مطمئنه باید دیگر رانندگان را نیز در نظر گرفت. خودروهای دیگر به ویژه در شب می‌توانند غیر قابل پیش‌بینی باشند. زمانی که سرعت و فاصله مناسب از سایر خودروها را حفظ کنید احتمال تصادف کاهش خواهد یافت. اگر راننده‌ای بی‌مهابا رانندگی می‌کند از مجادله با او پرهیز کرده و اجازه دهید رد شود. اولویت اول شما باید ایمنی خود و سرنشینان باشد. همچنین علاوه بر خودروها باید مراقب عابران پیاده و دوچرخه‌سواران نیز باشید. در جاده‌های روستایی حیوانات نیز به‌صورت ناگهانی در مسیر ظاهر می‌شوند که سرعت پایین باعث افزایش قدرت مانور راننده و جلوگیری از برخورد با آن‌ها خواهد شد.

دوری از عوامل حواس‌پرتی حین رانندگی
این موضوع ربطی به‌ روز و شب ندارد. هنگام رانندگی اصلاً از گوشی تلفن استفاده نکنید و حداقل مکالمات با دیگر سرنشینان را داشته باشید. همچنین صدای سیستم صوتی هم در حد معقولی باشد. هر چیزی که باعث شود حواس شما از جاده پرت شود ریسک تصادف را افزایش خواهد داد. هنگام رانندگی در شب باید قوانین رعایت کنید و زمانی که خودرویی از روبرو نزدیک می‌شود نور پایین را بزنید و پس از عبور نوربالا را انتخاب کنید. در شب بهتر است از انتخاب سیستم‌های خودران در مدل‌های مدرن خودداری نمایید.

عدم رانندگی حین مستی، مریضی و خواب‌آلودگی
رانندگی نیازمند تمرکز کامل راننده روی جاده است. اگر مست یا مریض هستید به هیچ عنوان رانندگی نکنید. الکل روی شرایط جسمی و روحی راننده تأثیر می‌گذارد و سطح واکنش او را پایین می‌آورد. همین وضعیت درباره رانندگی با خستگی جسمی و روحی نیز صدق می‌کند. مطالعات نشان داده‌اند رانندگی پس از ۱۸ ساعت بیدار ماندن تأثیری مشابه رانندگی در شرایط مستی را دارد. نکته بعدی اینکه استفاده از بعضی داروها می‌تواند باعث خواب‌آلودگی و از دست رفتن هوشیاری شود بنابراین در چنین شرایطی اصلاً نباید پشت فرمان بنشینید.

حفظ شرایط ایده آل وسیله نقلیه
هیچ‌چیزی بدتر از خراب شدن خودرو در شب نیست. اگر تمامی بخش‌های خودرو از جمله موتور، لاستیک و ترمز در شرایط ایده آلی باشند توانایی کنترل خودرو در شرایط خطرناک وجود خواهد داشت. مطمئن شوید که چراغ‌ها به خوبی کار می‌کنند. اگر متوجه خرابی خودرو حین رانندگی در شب شدید باید در منطقه‌ای امن توقف کرده و چراغ‌های خطر را روشن کنید تا دیگر رانندگان از توقف شما آگاه شوند. به یاد داشته باشید که همراه داشتن برخی لوازم اضطراری از جمله مثلث خطر، کیت کمک‌های اولیه و… بسیار مفید خواهد بود. نکته دیگر اینکه در صورت خرابی خودرو، ایمن‌ترین مکان داخل کابین خواهد بود.